STUDEERTIPS! HOE KUN JE EFFECTIEF PIANO OEFENEN?

Hierbij alle pianostudeertips van Anna. We voegen regelmatig nieuwe tips toe! Verbind je ook gerust met Anna van Nieukerken op LinkedIn voor actuele tips en ander muzieknieuws.

1. FOUTLOOS, GEEN FOUTEN, NUL

Als je een nieuw muziekstuk instudeert, speel het dan de allereerste keer direct zonder fouten.
‘Foutloos, hoe dan? Ik kan de muziek toch nog niet spelen?’

Kijk goed en stel je voor hoe een kort muzikaal fragment (bijvoorbeeld een maat) moet klinken voordat je daadwerkelijk gaat spelen. Speel het fragment daarna in een tempo waarin je het foutloos kunt. Dit kan zomaar 1/10 van je streeftempo zijn.

Elk foutje dat je maakt, wordt toch ergens opgeslagen en vertraagt je studeerproces. Als je in het begin te snel gaat, kost het je later tijd.

2. BEGIN MET HET EIND, TIP BIJ ROESTIG GEHEUGEN OF RAMMELEND SLOT

Zodra je een muziekstuk redelijk kunt doorspelen, start dan achteraan met oefenen en plak er steeds iets voor.

Voorbeeld. Als je muziekstuk uit 8 maten bestaat, begin dan op de eerste tel van maat 8 en speel de maat uit. Zodra dat goed gaat, start je vanaf de eerste tel van maat 7 en speel je door naar het einde van maat 8. Daarna speel je maat 6 t/m 8, enzovoort. In dit geval speel je dus in de achtste ronde het stuk weer helemaal van voor naar achter.

Deze manier van oefenen kost even tijd, maar loont de moeite. Vaak rammelt het eind van een stuk, domweg doordat je het minder vaak hebt gespeeld. En ook doordat je pas wat later in je oefensessie bij het eind aankomt (áls je er al aankomt…) en je dan minder geconcentreerd bent.

Deze strategie zorgt er ook voor dat je de opbouw van een stuk veel beter in je hoofd krijgt. Ik pas hem zelf altijd toe als ik een muziekstuk uit mijn hoofd moet leren. Hij werkt trouwens ook als je teksten moet leren!

Als je iets van achter naar voren kent, ken je het echt.

3. NEEM JEZELF OP. (AU, DIT IS GENADELOOS…)

Zodra je een muziekstuk goed kunt spelen, is het tijd voor de reality check! Klinkt het al zoals je wilt? Een simpele en doeltreffende manier om hier achter te komen is jezelf opnemen. En daarna de opname luisteren natuurlijk.

Als je een muziekstuk instudeert gaan je oren namelijk vaak ‘uit’. Het is heel nuttig om even van een afstand te beluisteren hoe ver je bent in het studeerproces en te beoordelen wat er nog nodig is.

Wil je specifiek weten of je houding en je bewegingen goed zijn? Dan kun je jezelf ook filmen.

MEER WETEN OVER ONLINE PIANOLES AAN OUDERE BEGINNERS?

4. IS IETS LASTIG TE SPELEN? MAAK HET DAN NOG MOEILIJKER.

Deze studeertip klinkt gek, maar werkt echt. Je kunt tijdens het oefenen van een muziekstuk natuurlijk om lastige passages heen fietsen. Maar dan blijven ze wel lastig. Wat beter werkt: ze nóg moeilijker maken!

Je kunt in deze passages bijvoorbeeld tempo verhogen, ritme variëren of sprongen groter maken (op de piano werkt dit goed).

Kortom: alles wat je maar kunt verzinnen om het jezelf moeilijker te maken. Dan train je echt. Als je daarna de oorspronkelijke passage weer speelt, valt het voor je gevoel mee.

5. MET GEVOEL PIANOSPELEN: DE MAKKELIJKE WEG

Als het je niet lukt jouw muziekstuk met gevoel te spelen, ga dan het volgende na.

1. Beheers je het stuk (technisch) of ligt het binnen je bereik het over enige tijd (technisch) te beheersen?

2. Ben je geconcentreerd en vrij? (Geen boze buurman, krijsend kind, gebroken hart, negatieve associatie bij het stuk of bij je muziekinstrument?)

Vaak gaat het bij punt 1 fout. Het niveau van een stuk wordt te laag ingeschat en je niveau als speler te hoog. Dit klinkt hard, maar het is eigenlijk goed nieuws! Je hoeft dus niet gefrustreerd te raken. Je kunt waarschijnlijk prima met gevoel pianospelen, maar nog niet in elk muziekstuk naar keuze. Leg dus de lat niet te hoog!

Jezelf kunnen uiten op je muziekinstrument gaat vaak het beste bij voor jou makkelijke muziek. Dus wil je dit leren, kies dan een stuk dat voor jouw gevoel te simpel is.

Of verzin gewoon zelf iets. Dan heb je het niveau zelf in de hand.

WIL JE WETEN HOE JE SAMEN MET JE KLEUTER PIANO KUNT SPELEN?

6. MEEST GEHATE OPDRACHT TIJDENS DE PIANOLES: HARDOP MEETELLEN

Studeertip om je ritmegevoel te verbeteren. Tijdens het oefenen van een muziekstuk sluipen er vaak ongemerkt allerlei ritmische slordigheden in je spel. Een goede manier om te checken of je echt (nog) ritmisch speelt is, is hardop meetellen terwijl je speelt.

Menig pianoleerling haat deze oefening en vergeet hem bij het huiswerk, omdat het domweg niet gaat. De telling of het pianospel stokt, er wordt opeens tot zeven geteld in een vierkwartsmaat, enzovoort.

Dit zijn signalen. Kun je niet goed meetellen, dan begrijp je het ritme nog niet precies of speel je te snel. Verlaag je tempo dus drastisch (bijvoorbeeld 1/4 van het normale tempo) en schrijf de telling er in de muziek bij. En spreek vooral sterk genoeg, zodat je hoort wat je zegt (of niet zegt).

Zodra het je lukt hardop mee te tellen, versnel je het tempo weer heel geleidelijk en herhaal je de oefening totdat je het ritme echt voelt. Werkt gegarandeerd!

Meer lezen van Anna? Lees hier Anna’s artikel: Pianoleerling 12+, verzuchtend: ‘Thuis kon ik het wel.’ Honderden keren gehoord. Ik geloof het.